Trang chủ/Hướng dẫn/Learn/Nội dung nổi bật/Từ Grayscale đến Bitcoin Spot ETF: Ảnh hưởng của đầu tư tổ chức đến biến động thị trường

Từ Grayscale đến Bitcoin Spot ETF: Ảnh hưởng của đầu tư tổ chức đến biến động thị trường

#Tin Tức Crypto

1. Sự tham gia của tổ chức: Yếu tố thay đổi cuộc chơi

Điểm thay đổi đáng kể nhất trong chu kỳ này là sự tham gia mạnh mẽ của dòng vốn tổ chức. Nếu trước đây, thị trường tiền mã hóa chủ yếu được dẫn dắt bởi các nhà đầu tư cá nhân, thì trong chu kỳ này, các nhà đầu tư tổ chức đang ngày càng đóng vai trò quan trọng:

1.1 Từ Grayscale Trust đến Bitcoin Spot ETF: Sự mở rộng quy mô của dòng vốn tổ chức

Trong những năm gần đây, sự tham gia của các tổ chức tài chính đã trở thành một chỉ báo quan trọng cho sự trưởng thành của thị trường tiền mã hóa. Năm 2017, dù thị trường bước vào một chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ do tâm lý hưng phấn, nhưng các nhà đầu tư tổ chức vẫn vắng bóng. Tuy nhiên, khi thị trường dần ổn định và khung pháp lý trở nên rõ ràng hơn, khoảng năm 2020, Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) đã xuất hiện như một cánh cổng chính giúp các tổ chức tiếp cận tài sản tiền mã hóa. GBTC cho phép các nhà đầu tư gián tiếp nắm giữ Bitcoin, trở thành lựa chọn ưa thích của nhiều tổ chức vào thời điểm đó. Tuy nhiên, do những vấn đề mang tính cấu trúc, đặc biệt giao dịch chiết khấu khiến các nhà đầu tư thường phải chịu chi phí cao hơn so với giá thị trường thực tế của Bitcoin, làm giảm sức hấp dẫn dài hạn của sản phẩm này.

Khi môi trường pháp lý ngày càng hoàn thiện, sự ra đời của Bitcoin Spot ETF đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong việc thu hút dòng vốn tổ chức vào thị trường. Năm 2023, Bitcoin Spot ETF chính thức được triển khai, mang đến cho các tổ chức một phương thức đầu tư thuận tiện và minh bạch hơn. Các quỹ ETF này không chỉ cho phép nhà đầu tư nắm giữ trực tiếp Bitcoin mà còn đơn giản hóa quy trình lưu ký và giao dịch, giúp dòng vốn chảy vào thị trường một cách hiệu quả hơn. Bitcoin Spot ETF đã mở ra cơ hội cho các tổ chức tài chính truyền thống, chẳng hạn như quỹ hưu trí, quỹ phòng hộ và quỹ quản lý tài sản gia đình (family office), tham gia vào thị trường Bitcoin với quy mô lớn hơn và tuân thủ các quy định pháp lý. So với các sản phẩm ủy thác truyền thống, Bitcoin Spot ETF mang lại tính thanh khoản cao hơn và mức độ minh bạch tốt hơn, thu hút nhiều dòng vốn tổ chức hơn và thúc đẩy đáng kể hoạt động giao dịch trên thị trường. Điều này đã đẩy nhanh quá trình tổ chức hóa và trưởng thành của thị trường Bitcoin.

1.2 Nước đi táo bạo từ Strategy: Con đường hợp pháp hoá của Bitcoin

Khi Bitcoin Spot ETF trở thành kênh đầu tư chính của các tổ chức, những ông lớn trong ngành đã mạnh tay gia tăng lượng Bitcoin nắm giữ, đẩy nhanh quá trình tổ chức hóa thị trường. Theo nền tảng theo dõi dữ liệu tiền mã hóa CoinGecko, Strategy (trước đây là MicroStrategy) hiện đang nắm giữ 444,262 BTC, trở thành tổ chức sở hữu Bitcoin lớn nhất, chiếm hơn 2% tổng nguồn cung Bitcoin. Giá trị thị trường của lượng Bitcoin này ước tính khoảng $35.4 tỷ, với tổng chi phí mua vào khoảng $27.7 tỷ, tương đương mức giá trung bình $62,350/BTC. Xếp sau Strategy là công ty khai thác Bitcoin Marathon Digital Holdings và công ty dịch vụ tài chính tài sản số Galaxy Digital Holdings, lần lượt nắm giữ 26,842 BTC và 15,449 BTC - một con số vẫn còn khá khiêm tốn so với lượng Bitcoin khổng lồ của Strategy.

Strategy, trước đây là một công ty phân tích dữ liệu kinh doanh tại Mỹ, đã chuyển mình trong những năm gần đây để trở thành nhà đầu tư Bitcoin lớn nhất trên thị trường chứng khoán. Từ năm 2020, công ty đã chuyển một phần dòng tiền mặt thành dự trữ Bitcoin, qua đó mở rộng tầm ảnh hưởng trong thị trường tiền mã hóa và thúc đẩy sự chấp nhận Bitcoin. Nguồn vốn của Strategy đến từ dòng tiền nội bộ và các khoản vay nợ. Tuy nhiên, chiến lược này cũng tiềm ẩn rủi ro, đặc biệt khi giá Bitcoin biến động mạnh, gây áp lực giữa chi phí nợ và giá trị dự trữ Bitcoin.

Theo báo cáo ngày 10/03, do Bitcoin tiếp tục giảm giá, lượng Bitcoin mà Strategy nắm giữ đã ghi nhận khoản lỗ chưa thực hiện lên đến $903 triệu. Sự sụt giảm này cũng ảnh hưởng đến tình hình tài chính của công ty. Theo tiêu chuẩn kế toán, khi giá Bitcoin giảm, các công ty phải ghi nhận lỗ suy giảm giá trị tài sản. Trong quý 04/2022, Strategy báo cáo khoản lỗ suy giảm $197 triệu vì lý do này. Ngoài ra, giá cổ phiếu của Strategy cũng bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm của Bitcoin. Vào ngày 10/03, cổ phiếu công ty giảm khoảng 17% xuống còn $239.27, giảm đáng kể so với mức cao nhất $473.83 vào tháng 11 năm trước. Ngược lại, khi giá Bitcoin tăng, lợi nhuận của công ty không phản ánh ngay lập tức mức tăng đó. Về dài hạn, nếu thị trường rơi vào xu hướng giảm, Strategy sẽ đối mặt với áp lực tài chính đáng kể. Bất chấp những thách thức này, Strategy vẫn kiên định với chiến lược nắm giữ Bitcoin và đã khẳng định vị thế như một "cá voi" trên thị trường. Ngày 10/03, công ty công bố kế hoạch huy động $21 tỷ thông qua phát hành cổ phiếu mới để hỗ trợ hoạt động và mua thêm Bitcoin.

Quan điểm thị trường về chiến lược đầu tư Bitcoin của Strategy vẫn còn nhiều tranh cãi. Một số người ca ngợi sự táo bạo của công ty trong việc đặt cược vào tài sản số, trong khi những người khác cho rằng cách tiếp cận này quá rủi ro. Tuy nhiên, các nhà phân tích của Bloomberg vẫn giữ quan điểm lạc quan, duy trì xếp hạng "Mua" và điều chỉnh tăng giá mục tiêu so với mức cao của năm ngoái. Trong khi đó, Giám đốc chiến lược của Interactive Brokers, Steve Sosnick, lưu ý rằng giao dịch tiền mã hóa chịu ảnh hưởng lớn từ rủi ro thị trường chung, đồng nghĩa với việc Strategy, với vai trò là một công ty gắn chặt với Bitcoin, sẽ tiếp tục đối mặt với những thách thức lớn.

2. Dòng vốn ETF và biến động thị trường: Hiệu ứng tương quan

So với thị trường do nhà đầu tư cá nhân chi phối, dòng vốn tổ chức thường có tính ổn định và hợp lý hơn, giúp giảm biến động ngắn hạn. Tuy nhiên, tính thanh khoản của Bitcoin Spot ETF đã khiến thị trường trở nên nhạy cảm hơn, đặc biệt khi dòng vốn lớn chảy vào hoặc rút ra, dẫn đến sự gia tăng của biến động thị trường.

Chẳng hạn, trong tháng qua, một số nhà đầu tư tổ chức đã thực hiện giao dịch chênh lệch giá và rút khỏi Bitcoin Spot ETF, khiến giá Bitcoin điều chỉnh mạnh trong ngắn hạn. Các quỹ phòng hộ và nhà giao dịch tần suất cao sử dụng ETF để thực hiện các chiến lược vận hành vốn, dẫn đến biến động thị trường trong thời gian ngắn. Ngoài ra, trong các giai đoạn thị trường suy giảm, một số nhà đầu tư tổ chức chọn cách "chốt lời" và rút vốn, làm gia tăng áp lực giảm giá. Tác động của dòng vốn rút ra càng rõ rệt hơn khi giá Bitcoin giảm xuống dưới $80,000, khiến thanh khoản thị trường suy giảm và kéo theo những đợt điều chỉnh sâu hơn.

Dữ liệu lịch sử cho thấy giá Bitcoin và dòng vốn vào/ra ETF thường có mối tương quan nghịch. Giữa tháng 11 và tháng 12/2024, sau chiến thắng của Donald Trump trong cuộc bầu cử, nhu cầu đối với Bitcoin đã tăng lên 279,000 BTC. Tuy nhiên, đến ngày 26/02/2025, con số này giảm xuống còn 10,000 BTC. Đến ngày 27/02, lần đầu tiên kể từ tháng 09/2024, chỉ số này chuyển sang âm, giảm xuống -93,700 BTC. Nếu xu hướng này tiếp diễn, giá Bitcoin có thể tiếp tục giảm sâu. Một mô hình tương tự cũng xảy ra vào tháng 07/2023, khi nhu cầu thị trường của Bitcoin chuyển sang âm, kéo theo mức giảm giá 30% xuống còn $40,600 vào ngày 05/08.

Nguồn: CryptoQuant

Nhà phân tích tiền mã hóa Adam Back chỉ ra rằng, trong lịch sử, đã có 14 lần dòng vốn lớn đổ vào hoặc rút ra khỏi thị trường, nhưng chỉ một lần giá Bitcoin biến động theo đúng hướng của dòng vốn. Trường hợp hiếm hoi này xảy ra vào ngày 07/11/2024, khi Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử, dẫn đến giá Bitcoin tăng vọt cùng với dòng vốn lớn chảy vào thị trường. Ông giải thích: "Thông thường, khi mọi người thấy một con số đỏ lớn sẽ bắt đầu hoảng loạn bán tháo, hoặc ngược lại, khiến thị trường đi theo hướng ngược lại với kỳ vọng." Ông cũng nhận định rằng, do có nhiều yếu tố tác động lẫn nhau, có thể sẽ có "một đợt phục hồi nhẹ".

Dòng vốn vào/ra của Bitcoin Spot ETF có mối tương quan nghịch với giá. Nguồn: X.com

Trong chu kỳ này, một mô hình tương tự dường như đã xuất hiện. Kể từ cuối tháng 02, giá Bitcoin đã giảm, trong khi dòng vốn rút ra khỏi Bitcoin Spot ETF vượt quá $1.5 tỷ. Đồng thời, dữ liệu từ công ty phân tích thị trường CryptoQuant cho thấy nhu cầu rõ ràng đối với Bitcoin vẫn ở mức thấp, cho thấy khẩu vị rủi ro của các nhà đầu tư tiềm năng đang suy giảm. Từ ngày 24/02 đến 27/02, Bitcoin đã giảm mạnh 12.48%. Theo dữ liệu từ SoSoValue, trong cùng khoảng thời gian này, toàn bộ thị trường Bitcoin Spot ETF chứng kiến dòng vốn rút ra lên tới $2.4 tỷ. Đáng chú ý, vào ngày 25/02, Bitcoin ghi nhận kỷ lục mới về dòng vốn rút ra lớn nhất khỏi ETF kể từ khi ra mắt, đạt mức $1.13 tỷ. Tổng cộng trong tháng 02, Bitcoin Spot ETF đã chứng kiến dòng vốn rút ra lên đến $3.4 tỷ. Quy mô rút vốn lớn này đã tác động trực tiếp đến thị trường, khiến giá Bitcoin sụt giảm mạnh.

Dòng vốn Bitcoin Spot ETF trong tháng 02. Nguồn: SoSoValue.

3. Sự sụt giảm của thị trường vào tháng 02: Dòng vốn tổ chức rời bỏ thị trường

Phân tích dữ liệu thị trường trong tháng qua cho thấy dòng vốn tổ chức đã trở thành yếu tố chính làm gia tăng biến động thị trường. Việc các quỹ phòng hộ và tổ chức giao dịch tần suất cao rút vốn quy mô lớn đã làm giảm đáng kể tính thanh khoản của thị trường Bitcoin, từ đó gia tăng áp lực giảm giá. Do tính thanh khoản cao của Bitcoin Spot ETF, thị trường trở nên dễ bị tác động bởi các hoạt động giao dịch chênh lệch giá (arbitrage). Khi dòng vốn tổ chức rút ra, giá Bitcoin biến động mạnh và tâm lý hoảng loạn lan rộng, trở thành một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến đợt sụt giảm gần đây của Bitcoin.

Ngược lại, các tổ chức nắm giữ Bitcoin dài hạn như Strategy thường tận dụng các đợt điều chỉnh giá để gia tăng vị thế, tạo ra một số lực hỗ trợ cho thị trường. Tuy nhiên, do quy mô vốn của những tổ chức này tương đối nhỏ so với dòng tiền lớn rút ra từ thị trường, tác động ngắn hạn khá hạn chế. Vì vậy, mặc dù các nhà đầu tư dài hạn có thể góp phần ổn định thị trường ở một mức độ nào đó, nhưng cũng không đủ sức để chống lại tác động của các đợt rút vốn quy mô lớn từ các tổ chức.

Nhìn chung, dòng vốn tổ chức rút ra là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến đợt sụt giảm thị trường gần đây. Đặc biệt, khi tâm lý thị trường trở nên mong manh, việc các tổ chức rút vốn thường khuếch đại nỗi lo sợ, kích hoạt những biến động giá mạnh mẽ hơn.

4. Kết luận

Khi thị trường tiền mã hóa ngày càng trưởng thành, vai trò của các nhà đầu tư tổ chức trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Từ sự chuyển dịch từ Grayscale Trust sang Bitcoin Spot ETF cho đến làn sóng mua vào không ngừng của các tổ chức lớn như Strategy, có thể thấy rõ rằng dòng vốn tổ chức đang tác động ngày càng lớn đến biến động thị trường. Trong tương lai, khi các nhà đầu tư tổ chức tiếp tục mở rộng, biến động thị trường có thể bị chi phối bởi dòng vốn mang tính chiến lược và dài hạn hơn. Nhà đầu tư cần theo dõi sát các xu hướng này để chủ động quản lý rủi ro. Là sàn giao dịch tiền mã hóa hàng đầu thế giới, MEXC giúp nhà đầu tư tự tin vượt qua những biến động thị trường. Với danh mục tài sản số đa dạng, thanh khoản vượt trội và bộ công cụ giao dịch tiên tiến, MEXC mang đến trải nghiệm giao dịch liền mạch và hiệu quả. Dù bạn đang giao dịch token chính, altcoin hay khám phá các dự án tiềm năng, MEXC cung cấp sự ổn định và linh hoạt cần thiết để tận dụng tối đa các cơ hội mới.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Thông tin này không cung cấp lời khuyên về đầu tư, thuế, pháp lý, tài chính, kế toán, tư vấn hoặc bất kỳ dịch vụ liên quan nào khác, cũng không cấu thành lời khuyên mua, bán hoặc nắm giữ bất kỳ tài sản nào. MEXC Learn cung cấp thông tin chỉ nhằm mục đích tham khảo và không cấu thành lời khuyên đầu tư. Vui lòng đảm bảo bạn hiểu đầy đủ các rủi ro liên quan và thận trọng khi đầu tư. MEXC không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của người dùng.